Operacja Deadstick

Operacja Deadstick

II wojna światowa, front zachodni, część operacji Overlord
Most nad Kanałem Caen 9 czerwca 1944 r. W tle widoczny rozbity szybowiec Horsa
Czas	6 czerwca 1944
Miejsce	Normandia
Terytorium	Francja
Przyczyna	operacja Overlord
Wynik	zwycięstwo Brytyjczyków
Strony konfliktu
III Rzesza  Wielka Brytania
Dowódcy
Hans Schmidt Edgar Feuchtinger John Howard Richard Pine-Coffin
Siły
ok. 50 żołnierzy na moście, 12 350 żołnierzy 21 Dywizji Pancernej SS, 127 czołgów, 40 dział pancernych pocz. 180 żołnierzy kompanii D i 12 pilotów szybowcowych, później ok. 500 żołnierzy piechoty szybowcowej, spadochroniarzy i komandosów
Straty
n/n liczba zabitych i rannych, 14 czołgów, 1 kanonierka 18 zabitych, 36 rannych
Położenie na mapie Francji miejsce bitwy
49°14′32″N 0°16′28″W/49,242222 -0,274444
Multimedia w Wikimedia Commons

Operacja Deadstick (niekiedy nazywana też bitwą o Most Pegaza) – kryptonim operacji sił powietrznodesantowych armii brytyjskiej, która miała miejsce we wczesnych godzinach rannych 6 czerwca 1944 r. w ramach operacji Neptun podczas II wojny światowej. Jej celem było zdobycie w stanie nienaruszonym dwóch mostów drogowych w Normandii nad rzeką Orne i Kanałem Caen, zabezpieczając jedyną trasę natarcia na wschód dla sił brytyjskich lądujących na plaży Sword^[1]. Według raportów wywiadu oba mosty były silnie bronione przez Niemców i przygotowane do wysadzenia. Po ich zdobyciu, przeprawy musiały być utrzymywane przez spadochroniarzy przeciwko wszelkim kontratakom nieprzyjaciela, dopóki nie zostaną zluzowani przez komandosów i piechotę zbliżające się z plaż.

Operacja Deadstick miała zasadnicze znaczenie dla powodzenia większej operacji Tonga, całości brytyjsko-kanadyjskich desantów spadochronowych w Normandii. Niezdobycie mostów lub niezapobieżenie ich zniszczeniu przez Niemców spowodowałoby odcięcie brytyjskiej 6 Dywizji Powietrznodesantowej od reszty wojsk alianckich. Gdyby natomiast Niemcy zachowali kontrolę nad mostami, ich dywizje pancerne mogłyby wykorzystać je do zaatakowania przyczółków na plażach w Normandii.

Odpowiedzialność za tę operację spoczęła przede wszystkim na żołnierzach kompanii D 2. batalionu powietrznodesantowego z Pułku Lekkiej Piechoty Oxfordshire and Buckinghamshire, wchodzącego w skład 6 Brygady Powietrznodesantowej 6 Dywizji Powietrznodesantowej. Grupa szturmowa przeznaczona do wykonania zadania obejmowała wzmocnioną kompanię złożoną z sześciu plutonów piechoty oraz dołączony do niej pluton Royal Engineers. Żołnierze przylecieli z południa Anglii do Normandii sześcioma szybowcami typu Airspeed Horsa, które przetransportowały kompanię w pobliże mostów, nie alarmując wroga. Po krótkiej wymianie ognia oba mosty zostały zdobyte, a następnie były skutecznie bronione przed kontratakami niemieckich czołgów, kanonierek i piechoty, dopóki nie nadeszła odsiecz brytyjskich sił lądowych z plaży Sword.